Fractuur

Schouderfractuur

Gebroken schouder wordt meestal veroorzaakt door een val op de uitgestrekte arm. Andere benaming: Proximale humerus fractuur. Breuken rond het schoudergewricht komen frequent voor, vooral bij sportongevallen en op oudere leeftijd (in het kader van osteoporose).

Symptomen schouderfractuur

De voornaamste kenmerken van een schouderbreuk zijn:

• Zeer uitgesproken pijn ++ en vaak vormafwijking.
• Functieverlies (mede door de pijn)
• Pijn wordt minder als u uw arm ondersteunt
• Zwelling en/of kraken ter hoogte van de schouder
• Echymmose (blauwe plek) ter hoogte van de bovenarm, soms ook op de borstkas

Behandeling schouderfractuur

Na de juiste diagnose (RX en CAT scan) kiest uw arts, samen met u en de andere artsen van het team, de behandeling die het best bij u past:

Conservatieve behandeling: De meeste schouderbreuken (80%) zijn weinig verplaatst en kunnen conservatief (d.i. niet niet-operatief) behandeld worden Dit is zeker zo bij kinderen.

 

Deze behandeling bestaat in rust in een draagverband, pijnstillers gedurende enkele weken, daarna gevolgd door een voorzichtige kinesitherapie.  Evolutie: Na een week wordt opnieuw beoordeeld of de breukdelen nog op hun plaats staan. Is de stand goed dan kan deze behandeling worden voortgezet. Om stijfheid te voorkomen is het belangrijk om de schouder zo vlug mogelijk te bewegen en de revalidatie op te starten. Deze oefeningen kunnen, zo de pijn dit toelaat, al na de eerste week beginnen. Meestal na drietal weken wordt kinesitherapie opgestart. De revalidatie duurt drie tot zes maand. Ondanks een goede revalidatie treed vaak verstijving op van het schoudergewricht op, die enkele maanden kan aanslepen en die meestal met kinesitherapie kan worden verholpen.

Operatieve behandeling: Wanneer de botfragmenten teveel verplaatst zijn zou deze onvolledig helen, met blijvend functieverlies en pijn. Dan zal er eerder geopteerd worden voor een operatieve behandeling. De aard van de ingreep is sterk afhankelijk van het type breuk, de vascularisatie en rekening houdend met de leeftijd van de patient en de botkwaliteit, de functie van de schouder voor het ongeval, met name van de rotator cuff spieren.

Als operatieve behandelingsmethode bestaan er:

Een schouder reconstructie door osteosynthese zal voorgesteld worden zo mogelijk (minder erge breuken) en zeker bij jongere patiënten. Voor de fixatie van een schouderfractuur bestaan er  verschillende technieken:

• Intramedullaire nagel (mergpen)
• Plaat- en schroefosteosynthese (PSOS), open of via minimale invasieve toegangsweg (MIPO)

Prothese zal voorgesteld worden wanneer de schouderkop teveel beschadigd of avasculair is en vooral bij oudere patiënten  (> 65 jaar)

• Anatomische schouderprothese (kop vervangend)
• Omgekeerde schouderprothese

Resultaten: De resultaten na heelkundige behandeling van schouderfractuur kunnen sterk variëren. Meestal wordt een pijnloze en functionele schouder bekomen waarmee de patiënt zichzelf kan voeden en wassen en waarmee de meeste dagdagelijkse activiteiten kunnen uitgevoerd worden. Complicaties van de behandeling zijn ook mogelijk maar komen gelukkig zelden voor. De meest voorkomende zijn: infectie, bloeding, loslating van het fixatiemateriaal of de prothese, verplaatsen van de breuk naar een onacceptabele stand, stijve (en niet functionele) schouder, letsel van zenuw, bloedvat, pees of spier. Het uiteindelijke resultaat zal niet alleen afhangen van de behandeling en de revalidatie, maar ook van de leeftijd, de levensstijl (roken, alcohol, ), de sterkte van het bot en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. Revalidatie: De revalidatie na een schouderbreuk bedraagt steeds vele maanden (3 tot 6 maand). Deze bestaat in een langdurige oefenprogramma en kinesitherapie. Elk geval moet steeds individueel geëvalueerd worden en oplossingen op maat van de patiënt moeten gezocht worden.

Deze content werd geschreven door : Dr. Yves Devlies, Dr. Stijn Muermans, Dr. Peter Stuer, Dr. Alexander Ryckaert, Dr. Karel Willems