Meniscusscheur en verschillende behandelingen of operaties

Wat is de meniscus?

De meniscus is een kraakbeenachtige structuur die zich tussen het dijbeen en het scheenbeen bevindt. Het heeft een halve maan-achtige vorm en zijn belangrijkste functies zijn schokdemping (samen met het kraakbeen) en een verdeling van de het gewicht en de krachten die inwerken op de knie. Zowel aan de binnenzijde als de buitenzijde van de knie bevindt zich een meniscus die meebeweegt bij het plooien en strekken.
 

 
 

Een scheur van de meniscus loop je meestal op door de combinatie van een draaibeweging met de knie geplooid. Als er een scheur ontstaat in de meniscus leidt dit tot een lokale pijn ter hoogte van de gewrichtsspleet met  soms ook een klikkend gevoel wanneer het gescheurde stukje verspringt in het gewricht. Een instabiel gevoel van de knie kan ook ervaren worden. Als het gescheurde stuk gekneld raakt tussen het dijbeen en scheenbeen leidt dit vaak tot een blokkage. Het verspringen van het gescheurde stuk kan de knie ook irriteren waardoor er zwelling ontstaat. Door het verouderen vermindert ook de kwaliteit van de meniscus. De meniscus gaat hierdoor microscheurtjes vertonen en zijn functie als schokdemper minder goed vervullen waardoor het kraakbeen extra belast wordt: een typisch proces bij artrose.
 

 
 

In een dergelijke ‘versleten’ meniscus kunnen scheuren optreden door een minimaal trauma. Bij verdenking van een acute meniscusscheur wordt meestal een NMR-scan aangevraagd. Bij bevestiging van de diagnose wordt vaak een kijkoperatie uitgevoerd om te verhinderen dat de meniscus verder scheurt of er nieuwe blokkages optreden. Hierbij wordt ofwel een stukje meniscus weggenomen, ofwel het stuk vastgehecht. Een kijkoperatie bij patiënten met artrose en microscheurtjes van de meniscus is vaak minder succesvol. Een inspuiting kan hier oplossing brengen.

Kijkoperatie of arthroscopie

De kijkoperatie is een type operatie waarbij  gebruik gemaakt wordt van een camera en speciale instrumenten om via kleine gaatjes de operatie binnenin de knie te kunnen uitvoeren. Deze techniek is minimaal invasief. Hierdoor kan de knie een stuk sneller revalideren, een groot voordeel. Zowel meniscuspathologie, kruisbandletsels en kraakbeenletsels worden via een kijkoperatie behandeld.
 

 

Behandeling van de meniscus

Een meniscusscheur wordt via een kijkoperatie behandeld. Afhankelijk de grootte van het letsel, de locatie en de leeftijd van de patiënt wordt het gescheurde stukje meniscus verwijderd of gehecht.  Indien de meniscus onherstelbare schade heeft opgelopen, dan wordt de scheur verwijderd. Hierbij wordt in tegenstelling tot vroeger enkel het beschadigde deel weggeknipt. De gezonde delen worden bewaard. Op die manier wordt een groot deel van de schokdemper behouden en wordt het risico op artrose zo klein mogelijk gehouden.

De partiële meniscectomie zoals deze ingreep genoemd wordt, is de meest uitgevoerde arthroscopische ingreep ter wereld met gunstige resultaten in meer dan 90% van de patiënten.  In een beperkt aantal patiënten waarbij de meniscusscheur heel groot was en er nog weinig gezond meniscus weefsel over is, ontstaat pijn, zwelling of versnelde kraakbeenslijtage na de ingreep. Deze patiënten komen dan ook in aanmerking voor bijkomende behandeling zoals meniscus vervangende oplossingen. Indien het een grote scheur betreft in een zone met goede bloedsvoorziening, zal uw chirurg er voor kiezen om een meniscushechting uit te voeren. Dikwijls kan maar tijdens de operatie beslist worden of de scheur al dan niet in aanmerking komt voor hechting.  Hiervoor bestaan verschillende geavanceerde technieken die allemaal via de kijkoperatie kunnen worden uitgevoerd. De keuze voor een bepaalde techniek wordt bepaalt door de locatie van de scheur. Het grote voordeel van een hechting is dat de meniscus zijn volledige functie kan behouden. Het nadeel is dat de meniscus tijd nodig heeft om te genezen waardoor er bepaalde restricties zijn tijdens de eerste 3 maand na operatie. Dit om de meniscus de kans te geven om terug vast te groeien.

 

 

 

Revalidatie na meniscus operatie of transplantatie

De revalidatie na een meniscusoperatie loopt doorgaans heel vlot. Krukken worden enkel tijdens de eerste 2 weken gebruikt, zo nodig. Specifieke kinesitherapie is niet nodig. De operatie gebeurt in dagziekenhuis. In geval van een meniscushechting is zoals gezegd een aangepaste revalidatie vereist Jonge mensen met een sterk beschadigde of volledig weggenomen meniscus die blijven pijn houden, kunnen in aanmerking komen voor een meniscus transplantatie. Hierbij wordt de volledige meniscus vervangen door een donor meniscus. Deze donor meniscus is afkomstig van een overleden persoon en moet de juiste afmetingen hebben om te kunnen worden getransplanteerd. Dit kan betekenen dat er 6 maand tot 12 maanden moet gewacht worden eer er een geschikte donor wordt gevonden. Deze geavanceerde ingreep kan heden ten dage via een kijkoperatie worden uitgevoerd. Het grote voordeel van de ingreep is dat er een nieuwe schokdemper wordt aangebracht die het kraakbeen van de patiënt beschermt en dus de slijtage tegen gaat. Het nadeel van meniscus transplantatie is de intensieve revalidatie die er mee gepaard gaat.

Deze content werd geschreven door : Dr. Paul Gunst, Dr. Thomas Luyckx, Dr. Lieven Missinne, Dr. Jan Noyez, Dr. Peter Stuer, Dr. Alexander Ryckaert, Dr. Luc Van den Daelen, Dr. Philip Winnock de Grave