Behandeling van hielspoor - Shockwave - Operatie

Wat is hielspoor? 

Fasciitis Plantaris en hielspoor zijn aandoeningen ter hoogte van de voeten die niet zo gekend zijn maar waar toch redelijk wat mensen aan lijden.

Fasciitis plantaris: 

Ter hoogte van de voetzool loopt een dik peesblad namelijk de fascia plantaris. Deze fascia verbindt het hielbeen met de bal van de voet en zorgt voor stabiliteit en het buigen van de tenen. Fasciitis plantaris is een ontsteking van dit peesblad onder de voetzool. Wanneer uw voet op de grond staat, draagt de fascia plantaris het volledige lichaamsgewicht. Door dit gewicht wordt de fascia plantaris uitgerokken. Hierdoor kunnen er kleine scheurtjes ontstaan ter hoogte van het aanhechtingspunt met het hielbeen. Normaal gezien zorgt het lichaam voor herstel van de scheurtjes. Bij overbelasting kunnen kleine scheurtjes ontstaan die niet herstellen. Dit lokt een ontstekingsreactie uit. Het is vooral de ontstekingsreactie die de klachten veroorzaakt.

Hielspoor:

De benige uitwas (doornvormige verkalking) onder het hielbeen ter hoogte van de aanhechting van het peesblad is een zgn. hielspoor (spina calcaneï). Door onderzoek mag worden aangenomen dat bij ongeveer 75% van de volwassen bevolking een dergelijke benige uitwas wordt aangetroffen. Dit hoeft echter niet noodzakelijkerwijs te leiden tot het ontstaan van pijn. Hevige, aanhoudende pijn onder de hiel wordt veelal aangeduid met het begrip 'hielspoor'. Deze benaming wordt beter begrepen dan de werkelijke naam: ‘Fasciïtis Plantaris’. Veelal is dit het gevolg van overbelasting. De kenmerkende klacht bij een hielspoor is een nauwkeurig aan te duiden, felle pijn onder de hiel.

Oorzaken hielspoor

Hielspoor en fasciitis plantaris zijn overbelastingsletsels.

Ze komen frequent voor bij:

1. Loopsporten (hardlopen, tennis, golf, wandelen...)
2. Langdurig gebruik van schoenen met te zachte zolen
3. Dragen van schoenen met hoge hakken
4. Staand beroep
5. Overgewicht (een beperkte gewichtstoename kan genoeg zijn om klachten uit te lokken)
6. Standsafwijkingen van de voet zoals platvoeten of holle voeten

Klachten hielspoor

Pijn ter hoogte van de onderkant van de hiel is het belangrijkste symptoom. ’s Morgens bij het opstaan en bij het rechtstaan na lang zitten is de pijn het ergst. In de loop van de dag kan de pijn afnemen maar op het einde van de dag kan er sprake zijn van een continue doffe pijn aan de binnenkant van de hiel of over de gehele voetzool (dit neemt wel weer af bij rust). Pijn in het midden van de voetzool. Er kunnen ook ontstekingsverschijnselen aanwezig zijn (roodheid/zwelling).

Diagnose van hielspoor

In de meeste gevallen is dit een klinische diagnose waar geen beeldvorming voor noodzakelijk is. Soms wordt er een radiografie of een echo van de hiel genomen om andere oorzaken van hielpijn uit te sluiten. In sommige gevallen kan een doornvormige verkalking te zien zijn.

 .   

Behandeling hielspoor

Vermindering van ontsteking kan gebeuren door een ijsbad te nemen of door ijs te leggen op de pijnlijke zone. Verder kunnen ontstekingsremmers (NSAID's) gebruikt worden gedurende enkele dagen.

Voor de behandeling op lange termijn zijn er vier mogelijke stappen:

1. Orthopedische steunzolen en oefeningen

Hielspoor ontstaat door overbelasting. Door de orthopedische steunzolen wordt overbelasting gereduceerd omdat de pees welke ontstoken is, in zijn functie ondersteund wordt. Indien er een abnormale stand is van de voet wordt dit ook gecorrigeerd door de steunzolen (holvoeten/platvoeten).  Oefeningen zijn de hoeksteen van de behandeling. Deze oefeningen moet u thuis dagelijks doen om een goed resultaat te krijgen. Kinesitherapie is in principe niet nodig maar kan voorgeschreven worden om u deze en eventueel andere oefeningen aan te leren en te helpen correct uit te voeren.
 

 

Oefening 1: De belangrijkste oefening is het stretchen of uitrekken van het peesblad zelf. Ze wordt best gedaan voordat u begint te stappen na een periode van rust (s morgens bij het opstaan).

- Ga zitten met uw één been gekruist over het andere.
- Trek uw tenen naar omhoog.
- U zal zien dat het peesblad nu opgespannen wordt. Houd dit 10 seconden aan terwijl u het peesblad zachtjes masseert.
- Herhaal deze oefening 10 keer.

 

 

Oefening 2: oprekken van Achillespees

- Leun voorover tegen een muur, met één knie gestrekt en de andere gebogen. (als je twee voeten pijn doen, moet je de positie afwisselend veranderen om elke voet op te rekken): de pijnlijke hiel wordt het verst van de muur geplaatst (met de knie gestrekt).
- Terwijl u voorover buigt wordt het gestrekte been geoefend: u voelt de hiel en de boog van uw voet oprekken. U zal hierbij een duidelijke spanning in uw kuit voelen.
- Stretch en hou het tien seconden vol, waarna u kan ontspannen en rechtstaan, daarna twintig keer hernemen. Bij problemen langs de twee kanten ook de andere kant hetzelfde oefenschema.
 

 
 

Oefening 3: leun voorover terwijl u op een tafel of stoel leunt

- Buig beide knieën en ga voorzichtig hurken. Probeer zo lang mogelijk uw hielen op de grond te houden terwijl u hurkt.
- U voelt uw Achillespees en voetboog uitrekken op het ogenblik dat uw hiel van de grond komt. Als u die spanning voelt, probeer dan die positie voor tien seconden vol te houden en sta dan recht. Herneem deze oefening twintig keer.
 

 
 

Oefening 4: sta op de onderste trede van een trap

- Sta op de onderste trede van een trap en zoek een evenwicht op de bal van uw voet.
- Laat heel traag uw hielen zakken zover u kan, tot u uw kuitspieren echt voelt uitrekken.
- Probeer die positie voor tien seconden vol te houden, en kom dan weer recht. Herhaal deze oefening twintig keer.
 

2. Infiltratie met cortisone

Indien de pijn blijft bestaan, kan er geopteerd worden voor infiltraties met cortisone. Cortisone werkt ontstekingsremmend en remt het afweersysteem. Dit product zal met behulp van een spuitje rechtstreeks aangebracht worden ter hoogte van de aanhechting van de fascia plantaris. Het aantal infiltraties moet beperkt blijven, want dit product kan uw afweersysteem ernstig aantasten. Meestal zal de arts niet meer dan drie infiltraties geven voor de behandeling van hielspoor. Dit wordt pas gegeven indien een langdurig oefenschema geen verbetering van de klachten heeft opgeleverd.

3. Extra corporele shockgolf therapie

Een andere mogelijkheid voor de behandeling van hielspoor is shockwave therapie. Het is een niet-invasieve methode die enkel wordt gebruikt indien andere conservatieve behandelingen weinig resultaat geven. Deze shockwave therapie vernietigt verkalkingen en helpt chronische ontstekingen genezen.

4. Chirurgie

Voor de behandeling van hielspoor wordt zelden chirurgisch ingegrepen. Enkel bij een hardnekkig hielspoor gepaard met hevige pijnen kan chirurgie van pas komen.

Deze content werd geschreven door : Dr. Stijn Muermans, Dr. Mark van Dijk, Dr. Jan Van Oost